Wilhelminaschool Woerden

Op een prachtige, monumentale locatie aan de Singel in Woerden heeft ARCOM voor SPCO Groene Hart en de gemeente Woerden een eigentijdse, duurzame school ontworpen. Een inclusief gebouw waar iedere leerling ongeacht zijn niveau of (fysieke) beperking welkom is.

Architectuur

De nieuwe Wilhelminaschool, waar ook kinderdagorganisatie Kind & Co gebruik van gaat maken, is gesitueerd aan de rand van de binnenstad van Woerden. Vanwege het beschermde stadsgezicht neemt de school, liggend tussen twee singels, een belangrijke positie in en worden hoge eisen gesteld aan de uitstraling. ‘We hebben gekozen voor een gebouw dat centraal op de kavel staat en daarmee alzijdig is’, aldus Henno Westeneng, projectarchitect. ‘Door te spelen met de gebouwmassa wordt de positie van entrees en leerpleinen benadrukt. Samen met reliëf in de gevel ontstaat een prettige schaal, maat en dynamiek die aansluit bij de leefwereld van het kind. De, volgens welstand, ‘stoere baksteenarchitectuur’ past goed in de jaren ‘30 context van de school. De beeldbepalende, monumentale bomen en de gemetselde erfafscheiding blijven gehandhaafd. Ze maken het plaatje helemaal af.’

Compact maar ruimtelijk

Het is een compact gebouw met een heldere structuur. Wanneer je via de hoofdentree de school binnenstapt, kom je direct in de dubbelhoge ontmoetingsruimte. Een plek die karakter heeft door de grote theatertrap, een multifunctioneel speellokaal en een kookatelier.

‘Vanaf deze ruimte benader je op beide verdiepingen de verschillende leerjaren, geclusterd per bouw’, vertelt directeur Dianne Peterse. ‘Clusters met grote lokalen, werkruimten, sanitair, bergingen en een leerplein. Doordat de leerpleinen haaks op de doorgaande verkeersruimten zijn geplaatst, krijg je niet alleen toetreding van daglicht, maar kun je ook differentiëren in (werk)plekken. De school heeft bovendien een prachtig buitenlokaal op het dakterras vanwaar je uitkijkt over het water.’ 

Duurzaam en klimaatadaptief

'De Wilhelminaschool is energieneutraal en heeft een zichtbaar groene uitstraling. Het schuin oplopende dak is voorzien van mossedum. Dat houdt het regenwater langer vast en draagt positief bij aan het binnenklimaat’, zegt installatieadviseur Stephan Vissers van Sweegers en de Bruijn. ‘Retentie van water vindt daarnaast plaats doordat in het maaiveld grote bakken zijn opgenomen waarin regenwater wordt opgevangen. Dat wordt ondermeer gebruikt voor het doorspoelen van de toiletten en het besproeien van de beplanting.'

De school is een energieneutraal gebouw (ENG) en is daarmee op energitisch vlak duurzamer dan de norm. Het gebouw is voorzien van zonnepanelen en er zijn screens aangebracht die bij een hoge zon- en/of windintensiteit automatisch naar beneden gaan. Dit systeem reduceert de opwarming van de onderwijsruimten en beperkt de noodzaak tot koelen.

Groen, circulair en natuurinclusief

Aan de kant van de singel krijgt het terrein een ecologisch karakter. De beplanting, de toegepaste halfverharding en de natuurlijke materialen en speeltoestellen passen goed in de groene ‘stadswal’ van Woerden. Henno Westeneng: ‘Het biedt aanleiding tot klimmen, klauteren en springen. Je kunt er ook prachtig verstoppertje spelen of vlinders spotten.’

De zuidzijde van het plein is gericht naar de binnenstad. Het krijgt een meer stedelijke uitstraling. Het maaiveld wordt voor een deel verhard waarbij we circulair gebruik maken van de bestaande bestrating. Het wordt een gebied met verschillende plekken en sferen waar kinderen geprikkeld en geactiveerd worden. 

We hebben ook op ecologisch gebied bijgedragen. In de omgeving van de school leeft de beschermde meervleermuis. Daarom hebben we in de spouw aan de westgevel op maat gemaakte vleermuiskasten toegepast. Aan de noordgevel zijn gierzwaluwkasten opgenomen. Zo is het dus ook een natuurinclusieve school geworden.

Inclusief onderwijs

In het gebouw zijn extra voorzieningen aangebracht zoals brede en automatisch bedienbare toegangsdeuren, een ruimere (platform)lift en - per verdieping - een drempelloos vloeroppervlak. Zo kan ieder kind, ongeacht zijn of haar (fysieke) beperking, gebruik maken van alle ruimten en (passend) onderwijs ontvangen.

_{fotografie: Lucas van der Wee}